تور گردشگری عشایر ، مردم طبیعت و فرهنگ - بازی ناتمام

قابلیت ها و جاذبه های توریستی عشایر

زندگی عشایر و زندگی با عشایر تجربه ای غیرقابل وصف است. تجربه ای که برای هر توریست مغتنم و فراموش نشدنی خواهد بود. مهم ترین قابلیت ها و جاذبه های توریستی عشایر که به عنوان فرصت های توریسم به شمار می روند می توان در موارد زیر خلاصه کرد:

1) محیط طبیعی متنوع، در قلمرو ایلی که محدودهای اکوسیستم های عشایر (ییلاق، قشلاق و میان بند) را شامل می شوند، در فصول مختلف قابل مشاهده است که می توانید برای زیباترین جاذبه های توریستی عشایر با تور توریستی عشایر همراه شوید و لحظه های ناب خلق کنید.

2) آغاز و انتها و جابه جایی در قلمرو ایلی از جمله مواردی است که برای توریستان با منشا داخلی و خارجی در قلمرو ایلی از ییلاق به قشلاق و بالعکس بسیار مجذوب کننده، جالب و دیدنی است.

برچیدن مساکن موقت عشایر در قالب چادر، آلاچیق و برافراشتن آن ها از محدودهای زیست در طول سال، بسته بندی لوازم و ابزار زندگی با استفاده از فراوریات خود عشایر و حمل آن ها از طریق چهارپایان و در همین اواخر با وسایل نقلیه موتوری، حرکت زنان، مردان، بچه ها به همراه ایل چه سواره و چه پیاده همیشه برای توریستان مهیج است و تور توریستی عشایر برترین پیشنهاد برای این تجربه هاست. جاذبه های اکوتوریستی ایران در منطقه ها عشایری، قایقرانی، اسکی روی آب، غواصی، کوهنوردی، غارنوردی، یخ نوردی، صخره نوردی، ورزش های ساحلی، شنا، مردم شناسی،توریسم کوچ، توریسم آداب و رسوم، روستاگردی، دامنه نوردی، ملاقات از حیات وحش، چشم اندازها و آثار طبیعی، آموزش و پژوهش در طبیعت، سرگرمی و تغییر حال و هوا، شکار و صید، شکار چارپایان، ماهیگیری، صید، ورزش های زمستانی، اسکی، لوژ سواری، برف نوردی، بیابان گردی، تورهای کاروانسرا، قایقرانی اسکی و قایق سواری روی ماسه، کویر، طبیعت درمانی، چشمه آبگرم، لجن درمانی، نقاهت گاهی سنت های عشایری و پایبندی به آن ها: عشایر مردمانی مهربان، خون گرم، دلیر، باهوش، سوارکارانی ماهر، تیراندازانی زبده و کوهنوردانی برجسته و سخت کوش به حساب می آیند. اعتقاد آن ها به آداب و رسوم، سنن اجتماعی، مراسم های عروسی با گویش های متنوع از جمله موارد دیدنی محسوب می شوند.

ظرفیت های مالی: فعالیت های مالی به عنوان نمادی از هویت گذشته و حال عشایر به حساب می آیند. فعالیت های دامداری شامل پرورش دام، شیردوشی، پشم چینی و تبدیل شیر به سایر فرآورده های لبنی، اشکال مختلف مسکن اعم از دائمی، موقت، آلاچیق، چادر و صنایع دستی متنوع شامل قالی، قالیچه، گلیم، جاجیم، گبه که اغلب از مواد اولیه بومی تهیه می گردد برای ببنندگان دیدنی و شگفت انگیز می باشد. بنابراین باتوجه به قابلیت ها و ظرفیت های ذکر شده، زمینه فعال سازی طبیعت گردی به همراه توریستی فرهنگی فراهم است و تور توریستی عشایر این امکانات را برای علاقمندان فراهم ساختند. این فرصت نادر را که در بقیه دنیا به ندرت مشاهده می گردد، نباید از دست داد. از دیدگاه برنامه ریزی منطقه ای،منطقه ها جاذب توریستی را می توان به قطب های بین المللی، ملی و محلی تقسیم نمود. در این راستا قطب های بین المللی توریستی عشایری ایران در کوهپایه های زاگرس واقع شده است، که زاگرس میانی به علت شرایط خاص جغرافیایی در رتبه بالایی واقع شده است. با تور توریستی عشایر همراه شوید و این لحظه های شیرین را تجربه کنید.

جاذبه های توریستی فرهنگی

1) زبان و گویش های محلی؛ به علت تنوع قومی و نژادی، تنوع زبان و لهجه در بین عشایر بسیار چشمگیر است. عشایر ایران براساس زبان و گویش ها به گروه های عمده زیر تقسیم می شوند: کرد، بلوچ، عرب و فارس هرکدام از این زبان ها و گویش ها به لهجه های کوچک تری تقسیم می شوند. برای نمونه لهجه لری شامل لری بختکمک، ممسنی، بویراحمدی و لرستانی است.

2) مکان های زیست سنتی و بومی؛ عشایر به علت شیوه زندگی کوچ نشینی همیشه از سیاه چادر و یا سایر مساکن قابل حمل استفاده می کنند که این خود نوعی صنایع دستی آن ها محسوب می گردد. هر یک از ایل ها و طوایف کشور بنا به اوضاع جغرافیایی منطقه، مساکن مختلفی دارند. سیاه چادرهای قشقایی، کپرهای عشایر بلوچ، بهون بختکمک، گوت سنگسری، آلاچیق شاهسون و ترکمن و... هرکدام دارای سبک مختص به خود بوده که با شرایط اقلیمی منطقه خود نیز سازگاری دارد.

3) لباس و پوشاک؛ لباس ایلات عشایر به عنوان یکی از نمادهای اقوام ایرانی مورد توجه بسکمک از مردم شناسان و حتی موزه داران واقع شده است. طراحی لباس های محلی عشایر، تنوع رنگ ها و سوزن دوزی های صورت گرفته برآنها و ظرایف دیگر باعث جلب نظر بسکمک از علاقمندان شده است. برای مثال: لباس زنان کردستان در آذربایجان غربی و قشقایی ها در فارس فوق العاده زیبا و دیدنی است.

4) آداب و رسوم جشن ها و آیین ها؛ یکی از زمینه هایی که برای اغلب مردم مجذوب کننده و جالب است و مورد توجه فراوان واقع شده، آیین ها و مراسم در جامعه عشایر است. آداب و رسوم ازدواج و عروسی، عزاداری، اعیاد و سایر جشن های محلی که به مناسبت های مختلف انجام می گیرد. مانند جشن نوروز، جشن سده (کوچ پاییزه)، از توانمندی ها و جاذبه هایی است که باعث جذب دنیاگرد به منطقه ها عشایری می گردد، با تور توریستی عشایر همراه شوید و این لحظه های تکرار نشدنی را تجربه کنید. به اعتقاد بعضی از صاحب نظران جشن عشایر بختکمک در هنگام کوچ پاییزه، به جامانده جشن سده یا مهرگان است. جشن ها و پایکوبی های عشایری اغلب به صورت جمعی و با مشارکت همه، اعم از زن و مرد، کوچک و بزرگ، پیر و جوان انجام می گیرد. صفا، صمیمیت، شادی و نشاطی که نوازندگان ایل در جشن ها و اعیاد ایجاد می کنند، غیرقابل توصیف است. این مراسم ها در پر کردن اوقات فراغت عشایر جایگاه والایی دارند.

5) شیوه دامداری سنتی و تهیه فرآورده های لبنی؛ پایه و اساس زندگی عشایر دامداری است. پس از گوشت قرمز، فراوری فرآورده های لبنی، مهم ترین منبع مالی عشایر بوده و اصلی ترین خوراک آن ها را تشکیل می دهد. به علت پراکندگی عشایر به خصوص در دوره ییلاقی در ارتفاعات در راه های سخت گذر که به نقاط روستایی و شهری متصل می شوند، اغلب از طریق جاده های مالرو از فراوریات خود را برای مصرف هموطنان خود انتقال می دهند. تهیه لبنیات سنتی در ایلات مختلف متنوعند. برای مثال لبنیات فراوریی سنگسری ها 22 نوع، اکراد شمال خراسان به 11 نوع، ایل قشقایی، بختکمک و بچاقچی 8 نوع مختلف بوده است. بعضی از این فراوریات به عنوان داروهای سنتی استفاده دارد.

6) صنایع دستی؛ عشایر ایران از دیرباز در زمینه فراوری صنایع دستی اشتغال داشته اند. آن ها با توجه به نوع زندگی خود مجبور بوده اند که وسایل زندگیشان را خود فراوری کنند. از مهم ترین صنایع دستی آن ها باید از قالی، گلیم، گبه، پشتی، جاجیم، مفرش و... نام برد که بعضی از این بافته ها معروفیت دنیای دارند. مانند پشتی ترکمن، گبه قشقایی و...

7) دانش ها و فناوری های بومی سنتی؛ کشور ایران، یکی از نخستین مراکز کشاورزی و دامداری دنیا است. رام کردن بز، سگ و اسب، اصلاح نژاد دام و پرندگان (پر دنبه کردن و یا بی دنبه کردن گوسفندان)، واکسیناسیون (مایه کوبی) دام ها، قرن ها قبل از کشفیات پاستور از دستاوردهای فرهنگی ایرانیان است. شیوه های فراوری فرآورده های لبنی و حفظ و نگهداری ان و ایجاد مساکن متعدد با توجه به اقلیم مختلف ایران از دیگر دستاوردهای دانش بومی ایرانیان بوده است.

8) موسیقی و ترانه های محلی؛ موسیقی و آوازهای فولکلور و محلی یکی از وسایل عمده انتقال فرهنگ نسل های گذشته به نسل های نو است. این هنرها، کارکردهای ویژه ای در جامعه عشایری دارند. یکی از کارکردهای موسیقی و آوازهای محلی دسته جمعی در زندگی عشایری، نظم و ساماندهی به سازمان فراوری می باشد از مشک زنی گرفته تا برنج کوبی نمونه های بارزی از این ادعا به حساب می آیند. اشعار و آوازهای محلی همراه ایل علاوه بر کمک رساندن جهت انجام کار، توان و نیروی جسمی آنان را برای ادامه کار با نشاط و پرتحرک نگه می دارد.

9) کوچ سنتی؛ باوجود پیشرفت های عمده در زمینه حمل و نقل هنوز هم بسکمک از عشایر کشور به علت نداشتن امکانات ارتباطی و جاده های مناسب به شیوه سنتی کوچ می کنند. تا به حال گزارش های مستند و آلبوم عکس متعددی از طریق عکاسان، نقاشان و مردم شناسان در این زمینه تهیه و چاپ شده است.

شناخت جاذبه های عشایری

زندگی کوچ نشینی به اشکال مختلف در تمام نواحی ایران مشاهده می گردد، زیرا موقعیت مکانی و شرایط طبیعی در کشور زمینه مناسبی را برای فعالیت های دامداری و مالی کوچ نشینی فراهم آورده است. ویژگی های اجتماعی، فرهنگی و مالی عشایر همیشه در طول تاریخ زبانزد خاص و عام بوده است. علاوه بر آن جاذبه های طبیعی، شیوه زندگی، کوچ، دامداری سنتی، صنایع دستی، هنر و موسیقی، مراسم و جشن ها و... چشم هر بیننده ای را خیره می نماید. شناخت دقیق جاذبه های توریستی و آداب و رسوم اجتماعی ایلی بدون شک برای دنیاگردان و ایرانگردان مجذوب کنندهیت ویژه ای را ایجاد خواهد نمود.