چرا کارتون تام و جری همچنان محبوب است؟ - بازی ناتمام

این مجموعه در دهه 40 میلادی به وسیله ویلیام هانا و جوزف باربارا خلق شد و نزدیک به 30 سال در اوج محبوبیت قرار داشت تا اینکه مجموعه های قدرتمند دیگری از راه رسیدند و بازار را تسخیر کردند. با اینکه سازوکار صنعت تلویزیون در آن دوران متفاوت بوده است اما شاید ندانید که در برهه ای، این کارتون کوچک و کم ادعا در حال رقابت با بزرگانی همچون سمفونی احمقانه دیزنی و لونی تونز برادران وارنر بود که نشان می دهد با چه مجموعه تاثیرگذار و پرطرفداری روبه رو هستیم.

تام و جری بعدها تحت تاثیر رقبای قدرتمند نهاده شد اما هرگز سقوط را تجربه نکرد، در واقع با پخش دوباره این مجموعه در دهه های بعدی، هر بار شاهد احیا و افزایش محبوبیت آن بودیم. با اینکه عصر طلایی انیمیشن به خاتمه رسیده بود اما هرگاه که تام و جری از جعبه جادویی پخش می شد، همه چیز را رها می کردیم و به دیدنی آن می نشستیم. اهمیتی نداشت که آن قسمت کوتاه را قبلا دیده ایم، همچنان منتظر بودیم تا تام دوباره تحقیر گردد و جری تا حد مرگ بترسد. نسل های متعددی با این کارتون بزرگ شده اند، بعضی ها همچنان ماجراجویی های این موش و گربه را دنبال نمایند و هنوز هم آثار سینمایی و تلویزیونی تازه ای پیرامون آن ها ساخته می گردد که اگرچه بیشترشان کیفیت و مجذوب کنندهیت سابق را ندارند اما تا حد ممکن به میراث این دو شخصیت وفادار هستند.

اما راز موفقیت تام و جری چیست و چرا آن ها به یکی از محبوب ترین زوج های کارتونی تاریخ تبدیل شده اند؟ اگر صادق باشیم، پاسخ معینی برای این سوال وجود ندارد. بعضی هنوز هم از این مجموعه انتقاد می نمایند و بعضی دیگر برگ برنده اش را شرایط فرهنگی آن دوران می دانند که اجازه می داد تا سازندگان، اِلمان های بعضا بزرگسالانه و تابو را به این کارتون بیاورند اما این تمام ماجرا نیست.

یک دشمنی بی خاتمه

یکی از ویژگی های منحصربه فرد تام و جری این است که برداشت متفاوتی از شکار و شکارچی و تعامل دو شخصیت متضاد ارائه می دهد. از طرفی تام را داریم، گربه ای که حضور یک موش او را آزار می دهد؛ موش کوچکی که اعتقادی به قوانین فیزیک ندارد و در مقابل همه ابزار و مهارت های گربه قصه می ایستد و اغلب پیروز می گردد. آیا تام یک قربانی است؟ احتمالا.

و در سوی دیگر جری را داریم، موشی که تنها هدفش این است که در سوراخ های خانه باقی بماند و چیزی جز آرامش نمی خواهد. خانه اش گرم و نرم به نظر می رسد اما معمولا خواب راحتی ندارد زیرا تام می خواهد او را بیرون کند. قسمت های اول مجموعه تقریبا همگی پیرامون همین ایده جریان داشتند. با اینکه گاهی شخصیت های دیگری را هم دیدار می کردیم اما قلب مجموعه یک مناقشه بی خاتمه میان تام و جری بود که تنها با یک دشمنی مشابه همچون وایل ای کایوت و رودرانر (میگ میگ) قابل مقایسه است.

تفسیر دیگری نمی توانستیم از این کشمکش ها داشته باشیم و خواسته دیگری هم نداشتیم. دیدنی ایده های نوآورانه این موش و گربه برای ضربه زدن به یکدیگر بی نهایت سرگرم نماینده بود. خلاقیت های آن ها هنگامی تحسین برانگیزتر می گردد که به یاد می آوریم پیاده سازی فیزیک در انیمیشن ها هنوز به سطح قابل قبولی نرسیده بود و سیستم رده بندی سنی آن دوران هم محدودیت هایی برای سازندگان ایجاد می کرد. گویی هیچ چیز ممنوعه ای وجود نداشت، شخصیت ها از تبر، شات گان، تپانچه، دینامیت، باروت و آتش در مبارزه استفاده می کردند و سکانس های هیجان انگیزی را رقم می زدند.

هر قسمت کلکسیونی از راهکارهای عجیب وغریب برای مقابله با دشمنان ارائه می داد و اگرچه گاهی خشن می شد اما این خشونت متفاوت و در واقع بامزه بود. ما با تکه تکه شدن تام می خندیدم، نماهایی که شبیه آن ها را در کارتون های بچگانه این روزها پیدا نمی کنید. انیمیشن های مدرن حتی اگر بخواهند هم اجازه ندارند تا چنین خشونتی را به نمایش بگذارند و اگر این کار را انجام دهند، با بازخوردهای منفی شدید روبه رو خواهند شد.

البته در تام و جری خبری از خشونت بی مغز و بی هدف نبود، در طراحی این لحظات، هوشمندی به چشم می خورد. علاوه بر این، آن ها گاهی با یکدیگر متحد می شدند تا با یک دشمن مشترک مبارزه نمایند که به رویدادهای خاطره انگیزی ختم می شد. اینکه دو حیوان بسیار خلاق در کنار یکدیگر قرار بگیرند، رویایی به نظر می رسید. ما دشمنی تام و جری را دوست داشتیم اما علت اصلی محبوبیت مجموعه، ترکیب جادویی این دو بود؛ اهمیتی نداشت که آن ها چه رویکردی نسبت به یکدیگر دارند، دیدنیشان همواره مجذوب کننده بود.

آیا میراث تام و جری در خطر است؟

این مجموعه شاید همچنان محبوب باشد و در گذر زمان هواداران جدیدی هم پیدا کند اما این بدین معنا نیست که برای نسل های بعدی مسئله دار نخواهد بود. برداشت نژادپرستانه و گاهی غیراخلاقی این کارتون از بعضی انسان ها و حیوان ها همین حالا هم مخالفانی دارد و احتمالا در آینده مشکل ساز گردد. به همین منوال، خشونتی که بالاتر به آن اشاره کردیم هم منتقدانی دارد و بعضی می گویند که مناسب بچه ها نیست. اما آیا روزی از راه می رسد که تام و جری به کلی بایکوت و بایگانی گردد؟ پاسخ این سوال معین نیست اما می توان پیش بینی کرد که دیر یا زود، گفتگوی جدی در این رابطه شروع می گردد.

اما در حال حاضر می توانید از 166 قسمت و 15 فیلم سینمایی مجموعه تام و جری لذت ببرید. اگر به هر علتی با این دو شخصیت آشنایی ندارید، کافی است یک یا دو قسمت آن را دیدن کنید تا متوجه شوید که چرا پرطرفدار شده است. هرج ومرج، خشونت، شخصیت های مکمل، سرسختی تام و فکر خلاق جری، این ها از دلایلی هستند که هنوز هم این شخصیت ها را دوست داریم.

کارتون تام و جری برای چند دهه متوالی بخشی از فرهنگ عامه بود و با اینکه در حال حاضر جایگاه سابق را ندارد اما برای بسیاری از آدم ها که با آن بزرگ شده اند، یک اثر خاطره انگیز و فراموش نشدنی است. این مجموعه البته بیشتر از آنچه که تصور می کنید در زندگی افراد حاضر است، گربه های خانگی متعددی تام نام گذاری شده اند و اگر روزی موش به یک حیوان خانگی محبوب تبدیل گردد، تردیدی وجود ندارد که نام بیشتر آن ها جری خواهد بود.

منبع: MovieWeb