سفر به تاریخچه حلوا ارده از نگاه حلوای عقاب - بازی ناتمام

در این مقاله از شرکت حلوای عقاب، قدیمی ترین و بزرگترین شرکت فراوری کننده محصولات بر پایه کنجد، به سیر تاریخی این ماده غذایی لذیذ و مغذی می پردازیم.

حلوا ارده فرآورده ای با فرهنگ غنی

حلوا ارده، قرن ها تاریخ و فرهنگ های مختلف را تجربه نموده و با ترکیبات خاص و منحصر به فرد خود، یکی از شاهکارهای فرآورده های غذایی محسوب می شود. قدمت این ماده غذایی به دوران گذشته باز می شود و از جمله محصولات کنجدی سنتی محبوب در کشورهای خاورمیانه و آفریقای شمالی است. شاید نتوان تاریخ دقیقی از شکل گیری حلوا ارده به دست آورد، اما در این مقاله سعی کردیم مستندات مختلفی را در مورد این موضوع تهیه نموده و به اطلاع شما برسانیم.

حلوا ارده چیست؟

واژه حلوا دارای ریشه عربی بوده و به معنای شیرینی است. حلوا ارده فرآورده غذایی پخته شده ای است که از ترکیب ارده فراوریی از کنجد بدون پوست، بو داده و آسیاب شده به اضافه شیره پخته شده از ترکیبات شیرین کننده به همراه بعضی ترکیبات دیگر از جمله هل، وانیل، مغزهای خوراکی، میوه های خشک شده، پودر کاکائو و ... به دست می آید و دارای بافت منسجم، ترد و شکننده است.

انواع حلوا ارده

• حلوا ارده (شکری)

حلوا ارده (شکری) فرآورده ای جامد، با ظاهر رشته ای است که از مخلوط کردن شربت پخته شده با ارده به دست می آید. یکی از نقاط تمایز حلوا ارده (شکری) عقاب با سایر حلوا شکری های موجود، استفاده از 10% کنجد بالاتر از حد استاندارد در فرمولاسیون این محصول است. مغزها و طعم دهنده های مختلف برای ایجاد تنوع در این گروه محصول مورد استفاده قرار می گیرند.

• حلوا ارده نرم (سنتی)

فرآورده ای است نرم و یکدست، با ظاهری بدون نخ که مرحله مخلوط کردن ارده و شیره به صورت سنتی و با دست، انجام می شود.

• حلوا ارده بدون شکر

این فرآورده کنجدی نیز همچون حلوا ارده (شکری)، بافتی محکم و ظاهری رشته ای دارد. در پخت شربت این محصول از جایگزین های شکر استفاده شده و شربت حاصله با ارده ترکیب می شود. حلوا ارده بدون شکر برای افراد دارای اضافه وزن و یا تحت رژیم های غذایی بدون شکر (قند) قابل استفاده است.

حلوا ارده در ایران

حلوا ارده، فرآورده ای است که در تاریخ و فرهنگ ایران، جایگاه ویژه ای دارد و به عنوان یکی از محصولات محبوب و معروف شناخته شده است.

با توجه به تاریخچه طولانی و مستند حلوا ارده در ایران، این محصول نه تنها به عنوان یک ماده غذایی لذیذ، بلکه به عنوان بخشی از تاریخ و فرهنگ ایرانی نیز معرفی می شود.

قدمت صنعت حلواسازی در ایران، به دوره صفویه و زمان سلطنت شاه عباس صفوی برمی شود. در زمان سلطنت شاه عباس صفوی، که هم زمان با وزارت شیخ بهایی بود، در فصل زمستان، جنگی به وقوع می پیوندد و شاه به وزیر مشاور خود دستور می دهد که غذایی برای سربازان تهیه کند که دارای سه ویژگی باشد: نخست اینکه جابه جایی آن آسان باشد، دوم اینکه دارای مواد مغذی برای بدن باشد و سوم اینکه استفاده از آن با مقدار نانی که سربازان با خود دارند، انرژی لازم را فراهم کند.

شیخ بهایی، ضمن مشورت با شخصی به نام جابر عصار، متخصص کنجد و شاه شیرین کار، متخصص شیره انگور، فراورده ای را تهیه می نماید که 50 درصد آن، از دانه کنجد آسیاب شده (ارده) و 50 درصد دیگر آن را شیره کشمش، انگور و خرما تشکیل می داد. فرآورده به دست آمده، از طریق سپاهیان آن موقع مورد استفاده و در نهایت باب میل آن ها نهاده شد، به همین ترتیب حلوا ارده به مرور شناخته شد و مصرف آن در میان اقشار مختلف جامعه، رواج پیدا کرد و بعد از آن، بسیاری از فراوریکنندگان نیز در شهرهای مختلف از جمله، یزد، اردکان، قم و کرمان، دست به فراوری این محصول کنجدی زدند.

تاریخ فراوری صنعتی حلوا در ایران وحلوای عقاب

در سال 1312 خورشیدی، شخصی به نام حاج مصیب درخشانی که پیش تر در باکوی آذربایجان به فراوری حلوا اشتغال داشت، در ایران شکر و مقداری گلوکز را جایگزین شیره های طبیعی کرد که در نتیجه آن حلوا ارده شکری به دست آمد و آرام آرام مقدار فراوری این فرآورده کنجدی توسعه یافت و استفاده عمومی پیدا کرد. امروزه نیز استفاده از حلوا ارده، به عنوان یک انتخاب برای صبحانه و میان وعده سالم و مقوی رو به افزایش است.

کارخانه حلوای عقاب در سال 1319، از طریق مرحوم سید جلیل ناصری، پایه گذاری شد و تا به امروز، با تمرکز بر حفظ طعم و کیفیت و بعلاوه کسب استانداردهای بین المللی، محصولات بر پایه کنجد را با بالاترین کیفیت و متناسب با ذائقه و سبک زندگی فراوری و عرضه نموده است و این راه را با هدف ارتقای سلامت جامعه ادامه خواهد داد. حلوا ارده ساده، حلوا ارده کنجدی، حلوا ارده پسته و بادام زمینی، حلوا ارده بدون شکر، حلوا ارده نرم (سنتی) و حلوا ارده گل محمدی نمونه هایی از محصولات کنجدی فراوری شده در کارخانه حلوای عقاب هستند.

برای آشنایی بیشتر با محصولات حلوای عقاب، می توانید از وب سایت شرکت حلوای عقاب بازدید کنید.

با عقاب در اوج سلامت باشید!