درمان رفتاری-شناختی چیست؟ - بازی ناتمام

درباره درمان شناختی مبتنی بر توجه آگاهی

تقریباً می توان گفت که همه ما نگرانی های بسیاری را در رابطه با گذشته، آینده و... داریم که در بسیاری از شرایط فراتر از استرس های روزمره پیش می فرایند و زندگی را برایمان سخت تر می کنند. طبیعتاً انتظار می رود که راه های بسیاری وجود داشته باشد که با یاری آن ها بتوان تمریناتی ذهنی را به کار گرفت و با یاری تکنیک های ذهنی، توجهی آگاهانه را قدرت بخشید تا در نهایت نیز در نتیجه آن بتوان ذهن را به صورت مثبت تری راهنمایی نموده و میزان استرس را به مراتب کاهش داد.

به طور کلی می توان گفت که فرض اصلی شناخت درمانی بر این است که افکار بر خلق وخو و رفتار انسان ها مقدم اند و این باور های غلط هستند که باعث شکل گیری احساسات منفی و در نتیجه مسائلی هم چون افسردگی می شوند. به همین دلیل نیز هدف از درمان شناختی مبتنی بر توجه آگاهی این است که افراد بتوانند در شناخت و ارزیابی مجدد الگو های فکری منفی خود تجدیدنظر نموده و آن ها را به افکار مثبت تبدیل کنند تا در نهایت نیز بتوانند این افکار مثبت را به شکل واقعیت های شیرین در زندگی شان منعکس کنند.

تأثیر MBCT بر درمان شناختی

درمان شناختی مبتنی بر توجه آگاهی یا همان MBCT به افراد یاری می نماید که با یاری تکنیک هایی بتوانند به صورت آگاهانه به مراقبه ذهن خود بپردازند و در نتیجه به فکر و احساسات خود یاری و البته توجه کنند، آن هم بدون آنکه خود و یا محیط اطرافشان را مورد قضاوت قرار دهند و به درست و غلط بودن کار فکر کنند.

این کار باعث می گردد که افراد به مرور و در آینده بتوانند وضوح فکری خود را فراهم کنند و ابزاری را در ذهن خود ایجاد کنند تا با یاری آن از افکار منفی رهایی یافته و از شر دام هایی ذهنی و روحی همچون افسردگی خلاص شوند.

به طور کلی می توان گفت که ترکیبی از ذهن و توجه آگاهی با شناخت درمانی، دقیقاً همان چیزی است که باعث می گردد تأثیر شناخت درمانی مبتنی بر توجه آگاهی بر افسردگی و یا همان MBCT به مراتب افزایش یابد. توجه آگاهی باعث می گردد که فرد احساسات خود را مشاهده و شناسایی کند، در حالی که شناخت درمانی به او یاری می نماید تا فرآیند های اتوماتیک فکر را قطع نموده و به وسیله احساسات به روشی سالم تر روی آورد.

تأثیر شناخت درمانی مبتنی بر توجه آگاهی بر افسردگی

به طور کلی باید اشاره نمود که هدف اصلی روش MBCT درمان بیمارانی است که به افسردگی مزمن مبتلا هستند. در این روش به این افراد یاری می گردد که الگو های منفی اتوماتیک ذهن خود را ادامه ندهند و در نتیجه از دام افسردگی نیز رهایی پیدا نموده و یا از افزایش و عود کردن آن جلوگیری کنند.

در حقیقت، مطالعات اجرا شده بر این روش شناخت درمانی به همان اندازه مؤثر بوده اند که دارو های ضدافسردگی از شدت این بیماری روحی کاسته اند. علاوه بر این باید اشاره نمود که تحقیقات حاکی از آن هستند که MBCT علاوه بر کاهش میزان افسردگی و یا حداقل جلوگیری از افزایش آن می تواند بر کاهش میزان هوس افراد به تجربه و اعتیاد به مواد مخدر نیز مؤثر باشد.

علاوه بر روش هایی که توسط متخصصان و روان شناسان ارائه می گردد بسیاری از تمرینات خارج از کلاس انجام می شوند. معمولاً از شرکت کنندگان خواسته می گردد که کار هایی مانند گوش دادن به مراقبه های صوتی را در خانه انجام دهند تا با یاری آن بتوانند برای پرورش ذهن و توجه آگاهی خود در زندگی روزمره شان قدمی بردارند. ممکن است که پرورش این مهارت ذهنی در تمامی لحظه های روزمره تان نیز در ذهن شما فعال باشد، حتی در زمان مسواک زدن، دوش دریافت، شستن ظرف ها، ورزش و...

بعضی از این مهارت ها شامل این موارد می شوند:

• توجه دقیق به آنچه که در اطراف شما رخ می دهد
• مشارکت در محیط اطراف بدون خودآگاهی
• پذیرش موضع غیر داوری و بی قضاوت
• تمرکز بر لحظه، آن هم بدون حواس پرتی

درست است که بسیاری از تمرین های روش شناخت درمانی مبتنی بر توجه آگاهی یا همان MBCT به صورت فردی صورت می گیرند و در واقع خود فرد بستگی دارند، اما بسیاری از افراد معتقدند که شرکت کردن در دوره ها و کلاس ها نیز تأثیر بسیار زیادی در بهبود عملکرد این روش باقی خواهد گذاشت.

منبع: verywellmind